نشریه‌ی اینترنتی و مرزهای مجازی ما

با تولد هر نشریه، گل از گل اهل و اصحاب مطبوعات می‌شکفد؛ "ایران ما" که متولد شد درست همین حال را داشتم. البته از قبل‌ترش خبر شده بودم که در راه است و به همین لحاظ آگهی‌اش چندی زینت‌بخش صفحه‌ام شده بود، اما این آگاهی باز از شادی‌ام از گشایش آن هیچ نکاست. در این چند روز با خود در کش و قوس بودم که به بیژن صف‌سری -که خالق "ایران ما" است و نام دوست برازنده‌ی اوست- برای قدم نورسیده چه پیشکش کنم که هم لایق دوستی‌مان باشد و هم برازنده‌ی کار سترگی که او دست گرفته و به آن همت گمارده است؟ نتیجه‌ی این درآویختگی ذهنی جز این نبود که در عالم کار قلمی آمیخته به دوستی، هیچ چیز جای نقدی سازنده را نتواند گرفت. پس خلاصه می‌نویسم که می‌دانم بیژن این‌روزها سخت درگیر تروخشک‌کردن طفل نوپای خود است.
بر پیشانی آگهی "ایران ما" این تبلیغ نقش بسته بود: «اولین روزنامه‌ی اینترنتی داخل کشور». آن‌چه که مرا در اندیشه کرد، تضادی بود که در این عبارت نهفته بود. پرسش این بود و هست که مگر نشریه‌ی اینترنتی، یعنی در عالم بی‌مرز سایبر اصولاً می‌تواند مرزی داشته باشد که دست‌اندرکاران "ایران ما" مدعی محصورکردن‌اش در آن هستند؟ اگر دست‌اندرکاران "ایران ما" منظور خود را این‌‌گونه توضیح می‌دادند که کلیه‌ی دست‌اندرکاران و هیئت تحریریه‌ی این نشریه ساکن ایران هستند خُب خودش حرفی بود، اما عبارت "اولین نشریه‌ی اینترنتی داخل کشور" به نظرم ثقیل و غیر قابل هضم می‌آید. گذشته از آن، این‌که این دوستان چه اصراری دارند که در دنیای مجازی نیز تابع مرزهای جغرافیایی باشند و به این وسیله تولید فکری بخش بزرگی از جامعه‌ی ایرانی، یعنی جامعه‌ی برون‌مرزی را نادیده بگیرند خود پرسشی‌ست لااقل برای من بی‌پاسخ‌‌مانده. آیا این‌گونه مشی، نوعی دهن‌کجی به پیشرفت تکنولوژیکی و واقعیت جهان بی‌مرز در اینترنت نیست؟ محدودیت‌های کار مطبوعاتی درون ایران برای ما که این‌سوی مرزهاییم موضوعی ناشناخته نیست، اما به‌گمانم باز این توجیه‌ مناسبی برای چنین صف‌بندی واضحی نمی‌تواند باشد.
پرسش من در عالم دوستی و هم کار حرفه‌ای این است که اگر احیاناً مجید زهری مطلبی -در روشنفکری یا معرفی کتاب یا هرچه- برای "ایران ما" بفرستد، دوست او بیژن صف‌سری -به صرف این‌که مجید زهری در کانادا زندگی می‌کند- مانعی برای انتشار آن می‌بیند؟ دیگر این‌که آیا باور ما برداشتن سدهای تصنعی است یا افتادن به کار سدسازی؟ ... این نقد از آن‌رو نگاشته شد که مایه‌ی خیر گردد و به به‌سامان‌شدن و ارتقای "ایران ما" اگر نیانجامید لااقل کمک کند و صد البته، با این امید که مقبول بیژن افتد.