گذری به "کارنامه اردشیر بابکان"

کارنامه اردشیر بابکان یکی از معدود آثاری‌ست که از ایران قبل از اسلام برای ما به یادگار مانده است. از این رو، خواندنش نه تنها آموزنده، بلکه یک وظیفه‌ی ملی است.

هر چند نویسنده‌ی این اثر نامعلوم است، اما تردیدی نیست که یکی از شهروندان ایرانی دوره ساسانی بوده است. پرداخت اثر در شکلی روایی، با آمیخته‌ای از داستانگویی کلاسیک ایرانی است که در بسیاری از آثار کلاسیک ما چون شاهنامه به‌چشم می‌خورد.

این اثر که به برآمدن سرسلسه‌ی سلسله‌ی ساسانیان یعنی اردشیر بابکان می‌پردازد، از ابتدای تولد او را در بر می‌گیرد و با شاهی نوه‌اش هرمز – که ایران‌زمین را باری دیگر یکپارچه کرد و به وحدتی حکومتی رساند- پایان می‌گیرد. به گفته‌ی اساتیدی چون دکتر محمدجواد مشکور، بهرام فره‌وشی و دکتر مهری باقری، فردوسی قطعا به این اثر – و البته متن کامل‌تر آن- دسترسی داشته، چه روایت نقل‌شده در شاهنامه گرته‌برداری دقیقی از روی کارنامه اردشیر بابکان است.

به هر روی، این اثر که برگی زرین از تاریخ چند هزاره‌ی ماست لازم است خوانده و آموزانده شود و زینت‌بخش هر کتابخانه و آموزشکده‌ای باشد.

از این کتاب ترجمه‌های متعددی شده است از آن جمله ترجمه‌ی صادق هدایت را نیز لازم است یاد آورد. گفتنی‌ست که این کتاب به خط پهلوی نگاشته شده است.

*شناسه: کارنامه اردشیر بابکان؛ دکتر مهری باقری، نشر قطره، 1378